Duurzaam beleggen hoeft niet te betekenen dat je financieel rendement misloopt. Die misvatting kan gelijk de wereld uit – een betere wereld. Want door verantwoord te beleggen, investeer je óók in de toekomst voor mens, dier en natuur. Wat tevens meer financieel rendement kan opleveren: win-win.
De laatste tien jaar heeft duurzaam beleggen veel terrein gewonnen, mede versterkt door aangescherpte wet- en regelgeving en groeiende collectieve bewustwording voor de noodzaak om te verduurzamen. Volgens cijfers van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) is het duurzaam belegd vermogen van Nederlandse particulieren gestegen van zeven procent in 2011 tot negentien procent in 2019. Een stijgend vermogen als drijfveer voor verandering.
ESG-criteria
Om het algemene begrip ‘duurzaam’ beter te definiëren, is er een internationale standaard van ESG-criteria in het leven geroepen. Bedrijven worden middels rapportages beoordeeld op hun beleid rondom Environment (milieu), Social (mens & maatschappij) en Governance (behoorlijk bestuur). Iedere pijler omvat weer thema’s zoals, respectievelijk, ontbossing & het gebruik van fossiele brandstoffen, kinderarbeid & humanitaire crises, en corruptie & verantwoord beloningsbeleid.
Institutionele beleggers zoals banken, pensioenfondsen en verzekeraars gebruiken deze ESG-factoren om de duurzaamheid van beleggingen in bedrijven in kaart te brengen. Nederland loopt daarbij voorop: uit wereldwijd onderzoek van BNP Paribas blijkt dat er in 2017 nog geen enkele Nederlandse vermogensbeheerder of institutionele belegger was die meer dan 75 procent van zijn portfolio toewees aan ESG-criteria. In nog geen vier jaar tijd is dit toegenomen tot 22 procent in 2021.
Transparantie
Voor particulieren helpen dergelijke criteria bij het maken van een weloverwogen keuze. Naast het opleveren van financieel rendement is het bij duurzaam beleggen immers belangrijk dat het geld goed terecht komt. “Wat duurzaam beleggen betekent voor iemand, is heel individueel”, licht Hester Holtland van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (de VBDO) toe. “Je moet voor jezelf bedenken wat je belangrijke thema’s vindt en welke bedrijven daarbij passen. Daar komt veel huiswerk aan te pas.” Als Senior Project Manager Sustainability & Responsible Investment bij de VBDO houdt Holtland zich op het moment onder meer bezig met een onderzoek naar de invoering van de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) in 2021.
Holtland: “De SFDR-wetgeving gaat ervoor zorgen dat de transparantie rondom [duurzaam] beleggen vele malen groter wordt. Dat gaat particuliere beleggers enorm helpen inzicht te krijgen over datgene waar je dénkt dat je geld naartoe gaat. Als je bijvoorbeeld belegt in fondsen, moet er vanuit banken heel strict publiek gerapporteerd worden over de duurzame impact die daadwerkelijk gerealiseerd wordt.” Ook het classificatiesysteem van de EU Taxonomie helpt investeerders en bedrijven om te kunnen aangeven welke investeringen, beleggingen en activiteiten duurzaam zijn – en op welke (klimaat)doelen ze impact hebben.
Financieel rendement
Eerlijk is eerlijk: duurzaam beleggen is geen filantropie. Eigen financieel rendement speelt uiteraard ook een grote rol. Daarbij bestaat één grote misvatting: dat duurzaam beleggen financieel rendement zou kosten, omdat ‘een betere wereld’ vooropstaat in plaats van financieel gewin. “Tegen die misvatting boksen wij als de VBDO nog altijd op,” vertelt Holtland, “ook al zijn er veel wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat het onomstotelijk niet waar is. Er zijn zelfs veel bedrijven met sterke ESG-criteria die het – met name op lange termijn – voor beleggingen zelfs béter doen dan ondernemingen met minder aandacht voor duurzaamheid.”
Wie slim belegt, belegt duurzaam
Zo bewees afgelopen jaar een metastudie van NYU Stern Center for Sustainable Business, naar 1.141 papers en 27 metabeoordelingen van ongeveer 1.400 onderliggende studies tussen 2015 en 2020, dat een ESG-integratie als een investeringsstrategie juist beter presteert dan beleggen in bedrijven met een lagere ESG-score. Daarnaast concludeerde het onderzoek onder meer dat ESG-investeringen juist downside protection biedt ten tijde van sociale of economische crisis. Daar speelt mee dat de steeds verder aangescherpte wetgeving rondom transparantie er juist aan bijdraagt dat (financiële) kansen en risico’s beter worden opgemerkt. Daardoor kunnen er betere investeringskeuzes gemaakt worden.
Reële economie
Er is echter nog vooruitgang te boeken. Institutionele beleggers committeren zich volgens de VBDO vaak aan de klimaatdoelen van 2050, maar een concrete roadmap met tussentijdse doelen blijft vaak uit. Daar valt nog veel winst te behalen voor duurzame beleggingen. “De doelstellingen moeten concreter en in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs”, schreef Angélique Laskewitz, directeur van de VBDO, eerder dit jaar naar aanleiding van een nieuw onderzoek. “We zien vooral een focus op klimaatmitigatie, en het beperken van klimaatrisico’s op de portefeuille, maar tegelijkertijd moet er veel meer aandacht naar het klimaatbestendig maken van de portefeuille én de reële economie.”
De toekomst
Duurzame beleggingen investeren niet alleen in een betere toekomst, maar wórden ook de toekomst. “Wie slim belegt, belegt duurzaam”, adviseert Holtland. “Het kan nog wel even duren voordat duurzaam beleggen heel erg ‘mainstream’ is. Maar ik verwacht dat er op een gegeven moment een kantelpunt komt dat mensen zich moeten verantwoorden als ze níet duurzaam beleggen.”