Royal Cosun is een toekomstgerichte, internationale agrofood coöperatie met ongeveer 9.000 leden akkerbouwers. In de bijna 125 jaar oude Nederlandse coöperatieve onderneming wordt iedere dag samengewerkt om de kracht van planten om te zetten naar bruikbare plantaardige oplossingen. De coöperatie heeft de visie en missie voor de toekomst samengevat in vier woorden: ‘The Plant Positive Way’.
De onderneming is een toonaangevende producent van plantaardige ingrediënten en voedingsmiddelen. “Veel mensen kennen onze Van Gilse stroop of de Aviko frietjes of aardappelschotels. Heerlijke en eerlijke producten. Dit zijn belangrijke activiteiten voor Cosun, maar we zijn meer dan dat,” stelt Cosun CEO Hans Meeuwis. “Je komt ons op vele momenten in de dag tegen, in verschillende food en non-food toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan mueslirepen met gezonde inulinevezels van Sensus en shampoos waarin microplastics zijn vervangen door biobased cellulosevezels uit suikerbiet. Maar ook in diervoeding met onze co-producten, een mooie circulaire oplossing.” Cosun is een van de grootste groengas producenten van Nederland, geproduceerd met restproducten uit de suikerbietenverwerking. De vrachtauto’s van Cosun Beet Company rijden op eigen groen gas.
Maatschappelijke transities
Planten – ‘plant-based’ – vormen de basis en oorsprong van het bedrijf. “We willen op een zo duurzaam mogelijke manier alles uit planten halen. We zijn daarmee als bedrijf en keten goed gepositioneerd om in te spelen op belangrijke maatschappelijke trends. Mensen willen aan tafel met elkaar kunnen genieten van lekker eten. Daar spelen we met onze producten op in. Tegelijkertijd vindt een transitie plaats van dierlijke naar meer plantaardige eiwitten.
Evenals de transitie naar plantaardige, biobased materialen die fossiele grondstoffen uit de petrochemie kunnen vervangen. We zien ook dat het belang en vraag naar gezonde voeding toeneemt. En ik wil het belang van voedselzekerheid ook graag benadrukken, relevanter dan ooit. Op deze trends spelen we in en hiervoor zijn we goed gepositioneerd. ‘The Plant Positive Way’ staat voor de positieve en potentieel grote bijdragen die planten kunnen leveren aan deze trends en aan een duurzame toekomst.”
Groei in 4 kernsegmenten
Cosun heeft afgelopen jaar haar meerjarenstrategie – Unlock 25 – vastgesteld. Met deze routekaart zet Cosun in op verdere verbetering van haar resultaten, op een toekomstbestendige, duurzame keten en op winstgevende groei in vier kerngebieden – maximale waardecreatie van suikerbieten, groei in toegevoegde waarde aardappelproducten, circulaire verwaarding van co-producten en ingrediënten voor een duurzame en gezonde leefstijl. “We willen versneld groeien in groene (klimaatvriendelijke) en gezondheidsbevorderende ingrediënten zoals vezels, eiwitten en biobased materialen. Producten met hoge toegevoegde waarde die bijdragen aan een beter verdienmodel en oplossingen bieden aan grote transities, zoals de eiwittransitie. Dertig procent van de Cosun omzet moet in 2030 uit deze nieuwe categorie komen.”
Een mooi voorbeeld is de ontwikkeling waarin Cosun functionele eiwitten uit veldbonen haalt, die dierlijk eiwit kunnen vervangen in voedingsmiddelen zoals plantaardige zuivelalternatieven, vegan ijs of vegan mayonnaise. Hiermee draagt Cosun bij aan de eiwittransitie en de verschuiving van dierlijke naar plantaardige eiwitoplossingen in voedingsmiddelen.
Innovatie en samenwerking
Cosun zoekt als onderdeel van haar strategie ook de samenwerking met partners en startups. “Als coöperatie zit samenwerking in ons DNA. Samen met en voor onze leden, leveranciers en klanten. Daar zetten we vol op in. We kijken ook breder naar samenwerkingsvormen die ons helpen om te versnellen in resultaatverbetering, groei naar de toekomst en innovatie.”
Meeuwis gebruikt de suikerbiet als voorbeeld voor de innovaties en samenwerkingen waar Cosun op inzet. “Een suikerbiet is in principe geplant om suiker uit te winnen, maar biedt zoveel meer mogelijkheden. Zo is suiker een potentiële grondstof voor de productie van bioplastics, een gebied wat we in samenwerking onderzoeken. De cellulosevezels uit suikerbiet kunnen microplastics vervangen in cosmeticaproducten en schoonmaakmiddelen. Dat wordt nu reeds geleverd aan onze klanten en we onderzoeken verdere uitbreidingsopties. Het blad van de biet bevat eiwit dat kippenei-eiwit functioneel kan vervangen in allerlei voedingsmiddelen. Daarmee is de suikerbiet een mooi voorbeeld van het enorme potentieel van onze gewassen en plantaardige oplossingen. We kijken in onze strategie uiteraard ook naar andere gewassen en co-producten.”
Perspectief
Deze ontwikkelingen benadrukken het belang en de potentie die de sector heeft. De uitdagingen voor de akkerbouwsector zijn echter ook groot. De eisen op het gebied van duurzaamheid nemen toe en brengen grote uitdagingen met zich mee. Tegelijkertijd hebben we te maken met extremere weersomstandigheden en sterk stijgende kosten. De oorlog in Oekraïne, een ongekende humanitaire ramp, heeft indirect een forse impact op de kosten op de akker en in de keten. Zo zijn de kosten voor brandstof, energie, kunstmest en zaden de afgelopen maanden enorm toegenomen. Meeuwis: “We hebben als Cosun een langetermijnvisie. We willen het niet alleen nu goed doen, maar ook voor de volgende generaties.
Dat past bij ons en maakt Cosun ook een geweldige coöperatie. Daarmee is samenwerken aan een toekomstbestendige, duurzame keten een prioriteit voor de komende jaren. Daar hoort een eerlijk verdienmodel bij en een gelijk speelveld. We werken aan de (h)erkenning van het belang van onze sector. Ik vind dat we in Nederland trotser mogen zijn op onze agrofoodsector en onze telers. Of het nu gaat over het belang van voedselzekerheid, de kwalitatief hoogwaardige producten, de innovatiekracht of het ondernemerschap. Zaken die we moeten koesteren en een mooie basis en perspectief geven naar de toekomst.”