Door allerlei maatschappelijke ontwikkelingen staat de voedselketen wereldwijd voor enorme veranderingen. Wegens de groei en welvaart van de wereldbevolking zal naar verwachting de vraag naar voedsel in 2050 stijgen met maar liefst 60%. Klimaatverandering en verstedelijking voeren de druk op om voedsel op een duurzame en efficiënte wijze te produceren, dicht bij de afnemers en zonder ecosystemen aan te tasten.
Marcel van Haren
Manager AgriFood FME
Daar komt bij dat landen steeds meer zelfvoorzienend willen worden. Voedselproductie wordt gefragmenteerder, kleinschaliger en concentreert zich op een steeds kleiner oppervlak. Tegelijkertijd moeten ketenpartners steeds meer rekening houden met de wensen en eisen van consumenten en overheden. Zij vragen om steeds meer transparantie over de herkomst van producten en de manier waarop het productieproces is ingericht. Bovendien groeit het besef dat voeding een cruciale rol speelt bij ziektepreventie. Voorkomen is beter dan genezen.
Internationale samenwerking zorgt voor de systeemverandering die nodig is voor een duurzaam voedselsysteem
Sleutel
Technologie kan een sleutel naar oplossingen bieden voor bovenstaande uitdagingen. Het levert nieuwe manieren om efficiënter, effectiever en duurzamer te produceren, zowel in de voedselverwerking, als op het land of in de kas. Dit stelt innovatie-eisen aan de machinebouw van de agri-en foodsector, die steeds meer met sensoren, drones, autonome robots, smart farming, big data, vision technologie en slimme LED verlichting aan de slag zal moeten. Maar de kansen zijn talrijk.
Zo wordt er bijvoorbeeld hard gewerkt om landbouwmachines met behulp van kunstmatige intelligentie gewassen te laten herkennen en zodoende keuzes te maken om het onkruid om te schoffelen, te elektrificeren of op een andere manier onschadelijk te maken, waarbij geen schade wordt aangericht aan het gewas. Een directe samenwerking tussen boeren en telers die de technologie gaan gebruiken is daarbij noodzakelijk. Een onkruidwiedmachine die voor 90% nauwkeurig is, is voor de maker een hele prestatie, maar voor een boer nog niet voldoende. Boeren moeten nieuwe technologie kunnen testen op het veld en de toegevoegde waarde van de machine kunnen bepalen.
In de kassen werken we aan het automatiseren van menselijke kennis en handelingen. Wereldwijd worden er steeds meer ‘indoor farms’ gerealiseerd waar bladgroente zoals sla en spinazie, maar ook zachtfruit geteeld worden in een volledig geconditioneerde omgeving. Met lichtrecepten, een goede klimaatbeheersing en zeer efficiënt watergebruik zijn deze farms nu al een oplossing om zonder invloed van weer voedsel te telen. Het oogsten kan echter nog niet zonder mensen met kennis van telen.
Met de komst van partijen als Hello Fresh, Pic-Nic en Amazone gaat ook de logistieke keten er anders uitzien. Hierdoor verandert de rol en opzet van distributiecentra die verder geautomatiseerd moeten worden. Orderpicking in de agri-en foodsector wordt grotendeels nog handmatig in de extreme kou van koel- en vrieshuizen gedaan. Handwerk is nodig, omdat ieder voedselproduct anders van vorm, gewicht en formaat is.
Tekort
Het kost steeds meer moeite om mensen te vinden die het dagelijks werk in de agri-en foodsector willen doen. De sector heeft mondiaal te maken met een groot tekort aan arbeidskrachten. In Californië worden veel gewassen zelfs gewoon niet geoogst, omdat er geen mensen zijn die het werk kunnen en willen doen. Ook hier kan technologie het verschil maken, door planten zo te laten groeien dat het makkelijker wordt om de oogst te automatiseren. Zo worden er bijvoorbeeld al horizontale perenbomen geteeld.
Systeemverandering
Voor veel zaken zijn er echter nog geen pasklare oplossingen. De omstandigheden waarin de technologie moet functioneren zijn soms lastig. Een robot in het open veld moet bestand zijn tegen alle weersomstandigheden. En een robot in een diepvriescel krijgt te maken met kou en vocht en moet ook nog eens zo weinig mogelijk warmte produceren.
Daarom is het goed om ook te kijken naar innovaties die buiten Nederland ontwikkeld worden. In plaats van hier het wiel opnieuw uit te vinden, moeten we leren van wat er om ons heen gebeurt. Internationale samenwerking zorgt voor de systeemverandering die nodig is voor een duurzaam voedselsysteem.
Meer lezen over Future of Food?
In onze campagne Future of Food gaan we verder in op de ontwikkelingen en trends in de agri- en foodsector. Lees verder over het thema in een van deze artikelen.
Duurzame verpakkingsdoelstellingen: supermarkten ruim op koers
Twintig procent minder verpakkingsmateriaal In 2025, 95 procent recyclebaar verpakkingsmateriaal, honderd procent FSC (duurzaam hout), PEFC-gecertificeerd karton en papier, vijftig procent gebruik van RPET en honderd procent wegwerp- en recyclingslogo’s. Dat zijn de ambities van de Nederlandse supermarkten op de huismerken die ze voeren, aangesloten bij het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL). Tijdens de meting in…
Lees meer Duurzame verpakkingsdoelstellingen: supermarkten ruim op koers
Grote veranderingen voedingsindustrie? Noodzaak voor productoptimalisatie
De voedingsmiddelenmarkt is enorm aan het veranderen en de noodzaak voor productoptimalisatie is groter dan ooit. Maar hoe speel je hier nu snel, goedkoop en met weinig risico op in? We vroegen het Frank de Boeff van Bodec, expert in procesoptimalisatie voor de voedingsmiddelenindustrie. De voedingsindustrie is al een tijdje in beweging, maar de laatste…
Lees meer Grote veranderingen voedingsindustrie? Noodzaak voor productoptimalisatie
“Een duurzame toekomst van de landbouw is meer plantaardig”
“Steeds meer mensen kiezen vaker voor plantaardige voeding. Dat kan zijn vanwege zorgen om het klimaat, verlies van biodiversiteit, dierenwelzijn of gezondheid”, vertelt Siska Pottie, Secretary General van de European Alliance for plant-based food (EAPF). Volgens EAPF is de transitie naar een plantaardiger voedselsysteem hard nodig: “We lopen tegen de grenzen aan van onze planeet.” …
Lees meer “Een duurzame toekomst van de landbouw is meer plantaardig”