December is de cadeaumaand. Hét moment om goed te doen en je geld aan een goed doel te schenken. Maar hoe weet je zeker of dat goede doel betrouwbaar is? Tips voor doneren met je hart én met je verstand.
Natuurbescherming. Dierenwelzijn. Mensenrechten. Gezondheidszorg. Educatie. Recreatie. Sport. Noem een thema en er zijn meerdere instanties die het verschil proberen te maken. Honderden organisaties zijn in Nederland als goed doel actief. En al die organisaties zijn gebaat bij een gift. Maar hoe weet je als gever – als donateur – dat jouw gift op de juiste manier wordt ingezet?
Het leuke van geven? Je helpt de wereld een beetje beter te maken
We vragen het aan Map van der Wilden, woordvoerder van het CBF, Toezichthouder Goede Doelen. Het CBF is een onafhankelijke organisatie die toezicht houdt op de fondsenwerving in Nederland. Haar belangrijkste tip: “Let op het keurmerk. Alleen goede doelen die aan strenge kwaliteitseisen voldoen, kunnen deze erkenning krijgen. Van organisaties met een keurmerk weet je dus zeker dat ze zorgvuldig omgaan met elke euro, verantwoording afleggen en zich onafhankelijk laten controleren.”
Investeren in vertrouwen
Elke in Nederland gevestigde organisatie die een goed doel nastreeft en hiervoor fondsen werft, kan zo’n erkenning aanvragen. Variërend van de lokale vogelopvang tot aan organisaties die actief zijn in ontwikkelingsgebieden tot en met ziekenhuizen, universitaire centra en musea die geld inzamelen voor een specifiek doel. “Voor een erkenning betaalt het goede doel een bijdrage die is afgestemd op de hoogte van het bedrag dat jaarlijks wordt ingezameld,” zegt Van der Wilden. ‘Een aanvraag zegt dus iets over de bereidheid om in het vertrouwen van donateurs te investeren.”
In het CBF-register dat online te vinden is zie je in één oogopslag welke doelen de erkenning hebben, maar ook van welke organisaties deze is ingetrokken. “Bijvoorbeeld omdat er sprake was van belangenverstrengeling of omdat de financiële gegevens niet op tijd waren overlegd waardoor er niet duidelijk was wat er met het ingezamelde geld gebeurde.”
Hoe groter de organisatie is, hoe strenger de kwaliteitseisen zijn. “Eens in de drie jaar worden de organisaties in het CBF-register opnieuw doorgelicht. Vragen vanuit het publiek of negatieve publiciteit in de media kunnen voor het CBF aanleiding zijn voor een extra controle. “Zo’n organisatie krijgt dan uiteraard tijd om orde op zaken te stellen. Gebeurt dit niet en wordt de erkenning daadwerkelijk ingetrokken, dan blijft dat drie jaar zichtbaar in het register.”
Goed gevoel
“Doneren geeft een goed gevoel omdat je bijdraagt aan een betere wereld. Het is ook een uitkomst als je geen tijd of geen zin hebt om zélf vrijwilligerswerk te doen.” Voor wie nog niet helder heeft aan welk doel hij of zij wil schenken: het register blijkt een onverwachte bron van inspiratie. “Daarbij kun je van elke instantie zien welk bedrag het afgelopen jaar is ingezameld en hoe dit is besteed. Bijvoorbeeld welk deel aan administratie- en wervingskosten is uitgegeven.”
Let op het keurmerk als je doneert. Dan weet je zeker dat je gift in goede handen is
Genoeg keuze als je met je hart én met je verstand het verschil wilt maken. Maar liefst 605 Nederlandse stichtingen en verenigingen hebben momenteel een erkenning. “Dat betekent dat zo’n 80 procent van het fondsengeld dat jaarlijks worden ingezameld – in totaal is dit zo’n viereneenhalf miljard euro per jaar – onder toezicht staat,” zegt Van der Wilden. Waarmee zij niet wil zeggen dat doelen die niet onder toezicht staan zonder keurmerk per se onbetrouwbaar zijn. “Er zijn lokale en kleinschalige initiatieven zonder keurmerk die geweldig werk doen.”
Stroopwafels & ansichtkaarten
Als je de plaatselijke ijsbaan wilt sponsoren door een rookworst te kopen van een bekende, dan is daar niets op tegen. “Maar koop geen stroopwafels, kaarten en kalenders van onbekenden. Heel vaak worden dit soort goederen op straat of aan de deur verkocht door malafide bedrijven die steevast zeggen dit voor zielige kinderen of dieren te doen. Als je spullen verkoopt voor het goede doel, heb je een collectevergunning nodig. Vraag om een legitimatie of kopie van die vergunning. Bonafide collectanten kunnen deze altijd overleggen. Gooi bij twijfel geen euro’s in een collectebus. Maak het geld liever over. Dan weet je zeker dat het goed zit met je gift.
Meer informatie vind je op www.cbf.nl.