“Wij treden in gesprek met zoveel mogelijk partijen die van invloed zijn op de positie van de jonge boer in Nederland,” vertelt Hilhorst. “Van organisaties die zich inzetten voor de natuur tot de politiek. Het uitgangspunt is om begrip te blijven houden voor elkaars belangen, en de vijandigheid waar soms sprake van is weg te nemen door met elkaar in gesprek te gaan.”
Bedrijfsovername
In Nederland en in heel Europa vergrijst het boerenbedrijf. Afgelopen juni is er budgettair ruimte gemaakt voor een tweetal regelingen om jonge boeren te ondersteunenin de eerste jaren na bedrijfsovername. “In Europa is minder dan 7 procent van de boeren jonger zijn dan 35 jaar”, aldus Hilhorst. ́In Nederland is dat 4 procent. Een derde van de agrarische ondernemers is ouder dan 65 en veel van hen hebben bovendien geen opvolger. De vitaliteit van het platteland komt zwaar in het geding als hier niet snel wat aan gebeurt.”
Afname
Het scenario dat Hilhorst schetst is er een van verruwing van het landelijk gebied doordat het aantal boerenbedrijven sterk zal gaan afnemen. “Zo zie je in Europa op verschillende plekken dat dorpen volledig worden verlaten. Dat zien we nu ook langzaam in Nederland gebeuren. In Limburg zie je soortgelijke verschijnselen. Alleen hele oude mensen of mensen met weinig baankansen blijven in de gebieden achter. De rest trekt naar gebieden waar meer vitaliteit is en waar er kansen zijn. Dat zijn vaak de grotere steden.” Naast de verruwing is ook de Nederlandse concurrentiepositie volgens Hilhorst kwetsbaar. “Er moeten meer prikkels worden gegeven om te investeren in vernieuwing en innovativiteit. Net als in de economie geldt ook op het platteland dat de drive om beter te zijn dan je buurman leidt tot vooruitgang. Als er boerenbedrijven verdwijnen, kan dat simpelweg niet.” Hilhorst: “Gelukkig zijn er wel een aantal maatregelen om na bedrijfsovername de nodige vernieuwingen binnen het boerenbedrijf een stimulans te geven. Het stemt ons positief dat er nu eindelijk ook aandacht is voor dit probleem. Helaas is het echter zo dat door de geplande bezuinigingen de kans bestaat dat de maatregelen niet worden doorgezet. Zo is er een investeringsmaatregel die jonge boeren moet helpen in de eerste periode na bedrijfsovername. De liquiditeitspositie en de rentabiliteitspositie zijn erg slecht kort na de overname, terwijl het tegelijkertijd noodzakelijk is om vernieuwende investeringen te doen. Meestal kan dat dus niet omdat de financiële middelen er niet zijn. De jonge landbouwersregeling (JOLA) voorziet in een stukje cofinanciering voor een dergelijke investering. Die investering moet dan wel extra vernieuwend en verduurzamend zijn. Zo kan de jonge ondernemer in die eerste vijf jaar na bedrijfsovername toch een investering doen. Dat komt die bedrijven enorm ten goede omdat ze zo snel een stijgende lijn kunnen inzetten qua vernieuwingen, wat weer ten goede komt aan de rentabiliteit. We gaan er hard voor strijden om deze regeling te laten doorgaan.”
