Vanaf 50-jarige leeftijd krijgen mensen vaak oogaandoeningen. Dat kan de kwaliteit van leven danig beïnvloeden. Gelukkig kunnen de meeste klachten goed verholpen worden. Wat zijn de meest voorkomende oogaandoeningen? Wij vroegen aan oogarts Manon van Hecke van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg. “Veel voorkomende oogaandoeningen bij ouderen zijn: staar, maculadegeneratie en glaucoom”, vertelt van Hecke.
Manon van Hecke
Oogarts
Wat veroorzaakt staar en is het te verhelpen?
“Staar wordt gekenmerkt door een geleidelijke verslechtering van het zicht; kleuren en contrasten worden minder goed zichtbaar. Licht geeft een verstrooid beeld en het zicht wordt hierdoor steeds waziger. Kortom, een vertroebelde lens heet staar.
Die geleidelijke vertroebeling kan veroorzaakt worden door erfelijke factoren, medicatie, maar het kan simpelweg ook leeftijdsgebonden zijn. Gelukkig is staar heel goed op te lossen. Landelijk worden er meer dan 200.000 staaroperaties uitgevoerd. Dit bestaat uit een kleine operatie van 10 à 15 minuten. De plaatselijke verdoving voor deze standaardingreep bestaat meestal uit oogdruppels.
De vervanging van de ooglens voor een monofocale lens zit in het basispakket. Hierna is meestal nog wel een bril nodig. Een andere optie is een multifocale lens, waarbij je geen bril meer nodig hebt. Deze ingreep valt buiten het basispakket en moet dus voor worden bijbetaald.”
Waar heb je last van bij maculadegeneratie?
Maculadegeneratie is een ingrijpende oogziekte waarbij het gezichtsvermogen achteruitgaat. Dit komt doordat de kwaliteit van de macula, ook wel gele vlek genoemd, afneemt. “De gele vlek zorgt ervoor dat we scherp zien en kleuren en contrasten kunnen waarnemen. De macula geeft ons de focus om te kunnen lezen, autorijden of een gezicht te herkennen. Deze aandoening kan erfelijk bepaald zijn. Wees er dus alert op als het in de familie voorkomt.
Daarnaast heeft roken een negatieve invloed op maculadegeneratie. Er zijn twee varianten: de ‘droge’ vorm, waarbij de macula langzaam verslechterd; dit kan helaas niet verholpen worden. De andere variant is de ‘natte’ vorm, dit komt door bloedvatlekkage. Deze vorm kan worden behandeld met medicatie die door middel van injecties in het oog wordt gespoten.
Een tip: antioxidant rijke groente hebben een positieve invloed op de macula. Extra porties van bladgroenten kunnen dus geen kwaad.”
Waarom is glaucoom zelf lastig te herkennen?
“Glaucoom wordt meestal veroorzaakt door een verhoogde oogdruk, die ervoor zorgt dat de oogzenuw beschadigd raakt. Dit kan dan leiden tot een beperkt gezichtsveld, waarbij in het begin de zijkanten ‘eraf vallen’. Het bizarre van deze aandoening is, dat je het zelf niet altijd doorhebt. Die ‘afgevallen’ zijkanten worden namelijk vaak aangevuld door onze hersenen.
Glaucoom wordt vaak erfelijk bepaald. Wees erop bedacht als het in je familie voorkomt en laat je vanaf ongeveer 40-jarige leeftijd hierop controleren. Gelukkig is deze aandoening goed te behandelen: met druppels of met een laserbehandeling. Wanneer u een opticien of optometrist bezoekt, zal de specialist altijd controleren of u een van de bovengenoemde aandoeningen heeft.
Raadpleeg bij twijfel altijd je huisarts zodat er tijdig een diagnose gesteld kan worden en je de juiste behandeling kunt krijgen.”