Drie sterren staan gelijk aan een biologisch, of daarmee vergelijkbaar geteeld, varken. Bert van den Berg, senior beleidsmedewerker veehouderij bij de Dierenbescherming vertelt wat de belangrijkste verschillen per ster zijn.
Zonder ster
“Vleesvarkens zonder ster hebben in Nederland minstens 0,8 m2 ruimte per varken. Voor zeugen is dit minimaal 2,25 m2 per zeug. Het kraamhok is minimaal 3,5 m2. De biggen worden opgefokt op minimaal 0,3m2 per big. Zeugen zitten in het kraamhok en 4 dagen in de dekstal vast tussen stangen. De verdere tijd leven zeugen los in groepen. Er is geen (overdekte) uitloop en geen weidegang. Biggen blijven 21 tot 28 dagen bij de zeug. Als afleidingsmateriaal is er vaak alleen een ketting met bal om in te bijten. Vlees van volwassen mannelijke varkens (beren) kan bij verhitting een onaangename berengeur afgeven. Door verschillende preventieve maatregelen is het steeds minder nodig jonge mannelijke biggen te castreren. Zo wordt er voor het verse varkensvlees in de Nederlandse supermarkten niet meer gecastreerd. De staarten van alle biggen worden gecoupeerd omdat deze vaak uit verveling stuk en zelfs afgebeten worden. De varkens leven op een kale betonnen vloer die voor 40 procent dicht is en voor 60 procent uit een rooster bestaat. Ruimtegebrek en verveling zijn de grootste problemen bij varkens die op deze manier leven. Het transport is een uiterst stressvolle gebeurtenis voor een varken. Bij varkens zonder ster is er geen tijdlimiet aan de duur van het transport.”
Met 1 ster
“Met 1 ster krijgt de zeug met biggen al iets meer ruimte in het kraamhok; minstens 3,8 m2. Ook de biggen gaan er op vooruit; er is nu 0,4 m2 (dat is plus 30%) per big beschikbaar. Voor vleesvarkens is er 1 m2 aan ruimte (dat is plus 25%). De zeug zit nog vast in het kraamhok. Er is geen uitloop en geen weidegang voor de dieren. Biggen mogen gemiddeld 25 dagen bij de zeug blijven. Er is meer en beter afleidingsmateriaal aanwezig zoals een blok hout, een touw of een koker waar de varkens dan stro uit kunnen trekken. Alleen bij groepen van 40 of meer vleesvarkens is verstrekken van los stro verplicht. Varkens vinden dit het fijnste afleidingsmateriaal. Castreren is verboden, staart couperen mag nog wel, maar dan gedeeltelijk. De staart moet voor het grootste deel blijven. Het transport van biggen mag maximaal 6 uur duren en dat van vleesvarkens maximaal 8 uur.”
Met 2 sterren
“Per vleesvarken is de ruimte 1,2 m2. Per zeug is dat 2,5 m2 en het kraamhok van zeugen is uitgebreid naar 6,5 m2. Een big heeft 0,5 m2 ter beschikking. Verder loopt de zeug los in het kraamhok vanaf 5 dagen. Ook is er een, al dan niet overdekte, uitloop van 1 m2 per zeug en 0,70 m2 per vleesvarken. Er is geen weidegang. Biggen blijven bij 2 sterren minimaal 35 dagen bij de moeder. Het couperen van de staart is verboden. De vloer van de stallen is bedekt met een dikke laag stro. Door de dikke strolaag hebben de varkens voldoende afleiding en gaan zij elkaar niet meer bijten uit verveling. Mannelijke biggen mogen nog wel gecastreerd worden, maar dan wel verdoofd. Dit, omdat in deze houderijvorm het risico op berengeur groter is. Er is ook meer ruimte per dier aan de voerbak. Voor zowel biggen als vleesvarkens is de maximale transportduur korter; voor biggen maximaal 4 uur en voor vleesvarkens maximaal 6 uur. Het laden en lossen van varkens met ster mag vanaf 2020 alleen nog maar met laadliften of beweegbare vloeren en er mogen geen elektrische veedrijfstokken meer gebruikt worden.”
Met 3 sterren
“Biologisch geteelde varkens en varkens die op vergelijkbare wijze worden gehouden krijgen 3 sterren. De ruimte per zeug is gelijk aan de 2 sterrenruimte, maar het kraamhok is nu 7,5 m2. De ruimte per big is ook wat groter, namelijk 0.6 m2. Het vleesvarken heeft bij 3 sterren de beschikking over 1,3 m2. Vanaf drie dagen loopt de zeug los in het kraamhok. De ruimte van de uitloop is groter, namelijk 1 m2 per big en vleesvarken, en 1,9 m2 per zeug. Drachtige zeugen hebben zelfs weidegang. Ook hier ligt op de vloer in alle stallen een dikke laag stro. De staart couperen is verboden, maar mannelijke biggen worden nog wel gecastreerd. De transportduur voor zowel biggen als vleesvarkens is maximaal 4 uur voor biggen en 6 uur voor vleesvarkens. Voor alle varkens in Nederland geldt dat het gebruik van antibiotica ten opzichte van 2009 gehalveerd is. De meerkosten die een ster met zich meebrengt, worden vergoed door de slachterij die het vervolgens doorberekent aan de supermarkt.”